ZDHC (Zero Discharge of Hazardous Chemicals)
Tehlikeli kimyasalların atık sulara salınımını sıfıra indirmeyi hedefleyen bir sürdürülebilirlik inisiyatifidir. Bu standart, özellikle tekstil ve ayakkabı endüstrisi için geliştirilmiş olup, çevre kirliliği ve insan sağlığına zarar verebilecek kimyasal maddelerin üretim süreçlerinde kullanılmasını ve suya salınımını engellemeye yönelik bir dizi gerekliliği içerir. ZDHC, üretim sürecinde kullanılan zararlı kimyasalların yerini çevre dostu alternatiflerle değiştirmeyi amaçlar. ZDHC belgesi alan bir firmada Kimyasal Uzmanı veya Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) bulunması gereklidir.
ZDHC’nin Amaçları:
- Kimyasal Yönetimi: Tekstil, ayakkabı ve diğer benzer endüstrilerde kullanılan zararlı kimyasalların tespiti ve bunların yerine çevre dostu alternatiflerin kullanılmasını teşvik eder.
- Atık Suların Yönetimi: Üretim süreçlerinden kaynaklanan atık suların içerdiği kimyasalların zararsız hale getirilmesini sağlar.
- Sürdürülebilir Üretim: Endüstriyel üretim süreçlerinin sürdürülebilirliğini artırarak çevreye daha az zarar verilmesini hedefler.
- Tedarik Zinciri Şeffaflığı: Tedarikçilerle işbirliği yaparak, kimyasal kullanımının izlenebilirliğini artırır ve üretim süreçlerinde şeffaflık sağlar.
ZDHC’nin Ana Bileşenleri:
- ZDHC Kimyasal Yönetimi: Bu bileşen, tekstil üretiminde kullanılan kimyasalların (özellikle tehlikeli olanların) listesini sağlar ve bu kimyasalların yerini alacak alternatiflerin kullanımını teşvik eder. ZDHC, belirli kimyasal maddelerin kullanımını yasaklar ve bunların yerine çevre dostu alternatiflerin kullanılmasını teşvik eder.
- Atık Su Yönetimi: ZDHC, suya salınan kimyasalların miktarını sıfıra indirmeyi hedefler. Bu, atık suyun doğru şekilde arıtılması ve kimyasalların zararsız hale getirilmesi anlamına gelir. Bu gereklilik, üreticilerin atık suyu düzenli olarak izlemelerini ve atık suyun kalite standartlarına uygun hale getirilmesini sağlar.
ZDHC belgesinin gereklilikleri genel olarak şunlardır:
- Kimyasal Yönetimi
- Kimyasal Listeleme ve Değerlendirme: Şirketler, üretim süreçlerinde kullandıkları tüm kimyasalların bir listesini tutmalıdır. ZDHC’nin en önemli gerekliliklerinden biri, zararlı kimyasalların kullanımının engellenmesi ve bunların yerine çevre dostu alternatiflerin kullanılmasının sağlanmasıdır.
- Kimyasal Kısıtlamalar: ZDHC, belirli kimyasalların kullanımını yasaklar veya sınırlandırır. Bu kimyasallar, özellikle kanserojen, mutajenik veya toksik olanlardır. Şirketler, yalnızca ZDHC onaylı kimyasalları kullanmalıdır.
- Alternatif Kimyasalların Kullanımı: Tehlikeli kimyasallar yerine çevre dostu ve insan sağlığına zarar vermeyen alternatiflerin kullanımı teşvik edilir. Bu, her aşamada güvenli kimyasal kullanımı için alternatiflerin belirlenmesini ve uygulanmasını içerir.
- Atık Su Yönetimi
- Atık Su Testleri: ZDHC, işletmelerin atık sularını düzenli olarak test etmelerini ve atık suyun kimyasal kirleticiler açısından analiz edilmesini zorunlu kılar. Bu testler, atık suyun ZDHC’nin belirlediği sınırlarla uyumlu olmasını sağlamalıdır.
- Arıtma Prosedürleri: Atık suyun çevreye zararlı olmasını önlemek için etkili arıtma sistemleri kurulmalıdır. Arıtma işlemleri, kimyasalların tamamen giderildiğinden emin olunacak şekilde tasarlanmalıdır.
- Atık Su Salınımı: ZDHC, atık suların belirli standartlara göre arıtılmasını ve zararlı kimyasalların suya salınımının sıfıra indirilmesini talep eder. Bu, suya zarar veren kimyasal maddelerin, özellikle renk, pH ve ağır metallerin izlenmesi ve arıtılması anlamına gelir.
- Tedarik Zinciri Yönetimi ve Şeffaflık
- Tedarikçi Eğitimi: ZDHC belgesi almak için, tedarikçilerin de ZDHC standardına uygun olarak faaliyet göstermeleri gerekir. Bu nedenle, tedarikçilerin kimyasal yönetimi, atık su yönetimi ve çevre dostu üretim uygulamaları hakkında eğitilmesi ve bilgilendirilmesi gereklidir.
- Tedarik Zinciri İzlenebilirliği: Şirketler, tedarik zincirinde kullanılan kimyasalların izlenebilirliğini sağlamak zorundadır. ZDHC, şeffaf bir tedarik zinciri ve kimyasal kullanım raporlaması yapmayı zorunlu kılar. Tedarikçiler, kullanılan kimyasalları ve bunların güvenliğini düzenli olarak raporlamak zorundadır.
- Dokümantasyon ve Raporlama
- Kimyasal Yönetim Sistemi: ZDHC belgesi almak isteyen firmaların bir Kimyasal Yönetim Sistemi (CMS) kurması gereklidir. Bu sistem, kullanılan kimyasalların kayıtlarını tutmayı, kimyasal kullanım politikalarını belirlemeyi ve bunları sürekli olarak izlemeyi içerir.
- İç Denetimler ve Dış Denetimler: ZDHC belgesine sahip olmak isteyen firmalar, iç denetimler gerçekleştirmeli ve dış denetimlere tabi olmalıdır. Bu denetimler, sistemin etkinliğini ve ZDHC gerekliliklerine uyum seviyesini belirler.
- Eğitim ve Farkındalık
- Çalışan Eğitimi: ZDHC gerekliliklerine uyum sağlamak için tüm çalışanların kimyasal yönetimi ve atık su yönetimi konularında eğitim alması gereklidir. Bu eğitimler, işyerindeki güvenliği, çevresel sorumluluğu ve sürdürülebilirliği artırmayı hedefler.
- Sürekli İyileştirme: ZDHC, kimyasal kullanım süreçlerinin sürekli olarak iyileştirilmesini ve bu iyileştirmelerin sistematik bir şekilde yapılmasını teşvik eder. Şirketler, süreçlerini düzenli olarak gözden geçirmeli ve iyileştirme planları geliştirmelidir.
- Uyumlu Kimyasal Listesi
- ZDHC Kimyasal Zekası (ZDHC Chemical Gateway): ZDHC, onaylı kimyasal bir veritabanı sağlar (ZDHC Chemical Gateway). Burada, çevreye zarar vermeyen, ZDHC’nin belirlediği standartlara uygun kimyasalların listesi bulunur. Bu listeye dahil olmak, şirketlerin yalnızca ZDHC onaylı kimyasalları kullanmalarını sağlar.
ZDHC & MRSL KAPSAMINDAKİ KISITLANAN MADDELER ve GRUPLARI
* Organotin bileşikler
* Policyclic Aromatik Hidrokarbonlar (PAHs)
* Boyarmadde – Allerjenik Dispers Boyalar
* Güç tutuşurluk sağlayan maddeler (SCCP içeren)
* Perfluorinated ve Polyfluorinated Kimyasallar (PFOA & PFOS)
* Ftalatlar – orto-ftalik asit ester içeren diğer bileşikler dahil
* Bütün ağır metaller
* Uçucu organik bileşikler (VOC)
* Boyarmadde – Navy Blue
* Boyarmadde – Kanserojen veya eşdeğer olanlar
* Glikoller
* Halojen içeren solventler
* Alkilfenol (AP) Alkilfenol Etoksilatlar (APEOs)
* Klorbenzenler & Klortoluenler
* Klorfenoller
* Azo – Boyarmaddeleri (Kısıtlı kullanımlı Amin içeren)