ISO 9001 Risk Temelli Düşünme

ISO 9001’de Risk Temelli Düşünme Yaklaşımı

ISO 9001:2015 standardının en önemli yeniliklerinden biri, risk temelli düşünme yaklaşımının benimsenmesidir. Bu yaklaşım, hem riskleri hem de fırsatları dikkate alarak kalite yönetim sisteminin etkinliğini artırmayı hedefler.

Risk Temelli Düşünme: Tanım ve Amaç

• Tanım: ISO 9001:2008 standardında yer alan “önleyici faaliyet” kavramı, risk temelli düşünme ile güncellenmiştir. Bu, kuruluşların potansiyel riskleri ve fırsatları belirlemeleri ve yönetmeleri için bir çerçeve sağlar.
• Amaç: Kalite yönetim sisteminin uygulanmasını sağlarken, kuruluş hedeflerine etki eden faktörleri yönetmek hedeflenmektedir. Bu süreç, üst yönetim tarafından desteklenmeli ve tüm birimlerin katılımı sağlanmalıdır.

Risk Temelli Düşünmenin Faydaları

• Hedeflere Ulaşma Potansiyeli: Riskler ve fırsatlar belirlenerek, hedeflere daha etkin ulaşım sağlanır.
• Proaktif Yönetim: Olası sorunlara karşı önceden tedbir alma imkanı sunar.
• Artan Katılım: Tüm çalışanların süreçlere dahil olması, genel başarıyı artırır.
• Risk ve Fırsat Analizi: Kısa ve uzun vadeli hedefler için risk ve fırsatların belirlenmesine yardımcı olur.
• Paydaş Beklentileri: İç ve dış paydaşların beklentilerini anlamak için bir temel oluşturur.
• Karar Verme Süreçleri: Sağlam bir temel sunarak karar alma ve planlama süreçlerine katkı sağlar.
• Operasyonel Mükemmellik: Süreçlerin iyileştirilmesine yardımcı olur.

Risk ve Fırsat Belirleme Girdileri

• İç ve Dış Bağlam Analizi: Zayıf yönler, tehditler ve fırsatlar gibi unsurların değerlendirilmesi.
• Operasyonel Riskler: Günlük faaliyetlerden kaynaklanan risklerin incelenmesi.
• İlgili Taraflar: Kuruluşun etkileşimde bulunduğu tüm paydaşların beklentileri.

Risk ve Fırsat Belirleme Süreci

1. Belirleme: Riskleri ve fırsatları tanımlamak.
2. Derecelendirme: Risklerin büyüklüğünü değerlendirmek için çeşitli yöntemler kullanılabilir:
   • Fine Kinney Yöntemi
   • 5×5 Matris
   • FMEA (Hata Modu ve Etki Analizi)
3. Aksiyon Planlama: Belirlenen riskler için uygun aksiyonların planlanması.
4. Etkinlik İzleme: Uygulanan aksiyonların etkinliğinin izlenmesi.
5. Yeniden Değerlendirme: Sürekli iyileştirme için süreçlerin gözden geçirilmesi.

ISO 9001’de risk temelli düşünme, kuruluşların daha esnek ve proaktif bir şekilde yönetilmesine olanak tanır. Bu yaklaşım, kalite yönetim sisteminin etkinliğini artırmak için stratejik bir araçtır.